“Ik hoop dat de uitkomsten van mijn promotieonderzoek veel gebruikt zullen worden, zodat borstkankerzorg verder verbeterd wordt”

Patricia Brouwers is radiotherapeut-oncoloog bij het ZRTI

Bij het ZRTI zijn we altijd bezig met innovatie binnen de zorg. Zo geven wij onze patiënten de best mogelijke behandeling. Een behandeling waarin gebruik wordt gemaakt van de laatste inzichten. Die inzichten worden door de artsen van het ZRTI zelf opgedaan en onderzocht. Patricia Brouwers, één van onze radiotherapeut-oncologen, is onlangs gepromoveerd aan Maastricht University. Voor haar promotie deed ze onderzoek naar de lange termijn bijwerkingen van radiotherapie bij borstkankerpatiënten die een borstsparende behandeling krijgen.

Promotieonderzoek naar borstkanker

Patricia: “De afgelopen acht jaar heb ik het promotieonderzoek gedaan naast mijn werk als radiotherapeut-oncoloog bij verschillende ziekenhuizen en radiotherapeutische centra, waaronder het ZRTI. Ik heb mijn opleiding drie jaar onderbroken voor het promotietraject en daarna heb ik het onderzoek uitgewerkt op mijn parttime dagen en in het weekend. Het proefschrift heet ‘Towards understanding and reducing late side effects of radiotherapy in breast cancer patients’ en bestaat uit verschillende deelonderzoeken. Deze deelonderzoeken zijn de afgelopen jaren al gepubliceerd in diverse vaktijdschriften. Momenteel worden in het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam de resultaten uit het deelonderzoek naar de risicofactoren voor een minder fraaie borst verwerkt in een voorspellingsmodel.”

Risicofactoren hogere bestralingsdosis

“Als eerste heb ik de risicofactoren voor het ontwikkelen van een minder fraaie borst onderzocht. Dit is gedaan in een grote internationale studie waarin geloot werd tussen een normale dosis en een extra hoge dosis. Wat voor een effect heeft de hogere boost dosis op het uiterlijk van de borst? Het blijkt dat een hogere dosis straling, een groter gebied wat de hoge dosis krijgt én aanvullende chemotherapie risicofactoren zijn voor een cosmetisch minder fraaie borst. Dankzij deze onderzoeksuitkomsten kunnen we beter voorspellen hoe het uiterlijk van de borst verandert wanneer deze behandeld wordt. De borstkankerpatiënten die ik bij het ZRTI behandel, kan ik nu nóg beter voorlichten over de mogelijke bijwerkingen van de bestraling. Zo kunnen zij een weloverwogen keuze maken voor een bepaalde behandeling. De uitkomsten van het onderzoek zijn gepubliceerd. Ook zijn de uitkomsten gedeeld met mijn ZRTI-collega’s en zij nemen deze mee in hun consultgesprekken.”

Bestraling met ingehouden adem

“Daarnaast heb ik onderzoek gedaan naar het bestralen met ingehouden adem. Vrouwen die bestraald worden voor borstkanker, hebben een iets grotere kans op het ontwikkelen van hartschade. Dit geldt met name voor vrouwen met linkszijdige borstkanker, aangezien het hart links in de borstkas ligt. Om de schade te beperken, moeten patiënten tijdens de behandeling hun adem kortstondig inhouden. Deze techniek wordt al toegepast in Nederland, maar hierbij wordt altijd gebruikgemaakt van hulpmiddelen als een snorkel of neusklem. Het blijkt dat deze hulpmiddelen niet gebruikt hoeven te worden. Dit is niet alleen prettig voor de patiënt, maar het is ook interessant voor borstkankerbehandelingen in landen waar extra hulpmiddelen niet voorhanden zijn.”

Eén uniforme vragenlijst

“Tot slot heb ik onderzocht wat de voordelen zijn van het gebruik van patiëntenvragenlijsten. Borstkankerpatiënten staan onder controle bij verschillende zorgverleners, zoals een oncoloog, oncologisch chirurg, radiotherapeut-oncoloog en mammacare-verpleegkundige. Na de behandeling komen ze soms enkele jaren terug voor controleafspraken. De controles zijn niet bij álle betrokken zorgverleners, maar het is wel belangrijk dat deze zorgverleners goed geïnformeerd worden over bijwerkingen die patiënten in de loop der jaren ontwikkelen. Ik wilde onderzoeken of we bijwerkingen met een vragenlijst voldoende adequaat konden meten, zodat patiënten een bezoek aan het ziekenhuis bespaard kon worden. Bij het ZRTI maken we sinds kort gebruik van een goede en gebruiksvriendelijke vragenlijst en hopelijk kunnen we in de toekomst toewerken naar één uniforme vragenlijst voor alle betrokken zorgverleners.”

Promotie met officiële ceremonie

“Ik hoop dat de uitkomsten van mijn promotieonderzoek nog veel gebruikt zullen worden, zodat de borstkankerzorg verder verbeterd wordt. Na jaren aan het promotieonderzoek te hebben gewerkt, ben ik blij dat ik eindelijk kon promoveren. Afgelopen 23 oktober vond mijn promotie plaats op Maastricht University, de universiteit waar ik mijn onderzoek heb gedaan. Ik had familie en vrienden uitgenodigd voor de officiële ceremonie en het was heel bijzonder om tussen alle opponenten voor hen te staan. Helaas konden de geplande recepties door de aangescherpte coronamaatregelen niet doorgaan. Maar door met de hele familie en schoonfamilie in hetzelfde hotel te logeren, kon ik toch een gezamenlijke feestelijke lunch organiseren. Zo heb ik, ondanks de coronamaatregelen, toch een heel fijne en onvergetelijke dag gehad!”